Adobe for Women, Meksika’nın Oaxaca eyaletinde yürütülen ve yaşamlarını zor şartlar altında yürütmeye çalışan kadınlar için yola çıkılmış bir proje. Başlangıçta zor durumda olan yirmi kadına ev edindirmeyi amaçlayan projeyi, iki genç mimarlık firması yürütüyor. Tamamen kerpiçten, enerji tasarruflu ve sürdürülebilir olarak tasarlanan bu evlerin her aşaması, mimarlık firmalarının desteğiyle birlikte tamamen kadınların ve yakınlarının el emekleriyle ilerliyor.
Proje, kadınlara ev edindirmenin yanında, tüm bu inşa sürecinde kendi hayatlarına sahip çıkabileceklerini ve ellerindeki gücü görmelerini sağlamayı amaçlıyor. Projenin ilhamını ise bundan yirmi yıl önce Meksikalı mimar Juan Jose Santibanez’in, yirmi kadını ev sahibi yaptığı eski bir projeden almışlar. Bugünkü projede işler yolunda giderse sayının artırılması amaçlanıyor. Evlerin inşasına başlamadan önce ilk aşama elbette kerpiçlerin yapılması.
2011’in mart ayında ilk ev için işe koyulmuşlar. Çevre topraklardan elde ettikleri 40 bin kerpiç tuğla ise ilk üretimleri olmuş. Zaten evlerin inşasında daha çok çevrelerinde bulunan ve inşaat için elverişli malzemeleri kullanmayı amaçlıyorlar, en çok yararlandıkları da toprak ve bambu ağaçları.
Enerji tasarruflu olarak tasarlanan bu doğayla uyumlu evlerin maliyeti de oldukça düşük. Her bir ev yalnızca 3830, 84 Euro –ki sitelerinde bu rakamla ilgili verdikleri çarpıcı örnekler var. Örneğin bu maliyetle Paris ya da Amsterdam gibi bir kentte yalnızca yarım metrekare, Baltık kentlerinde ise bir metrekare bir alan inşa edilebiliyormuş yalnızca.-
Projenin bugün geldiği noktada sekiz evin inşası halihazırda sürüyor. Fakat henüz hiçbiri bitmiş değil. Bütün bu gelişmeler, pek çok gönüllünün projeye katılımıyla sağlanmış. Hem maddi anlamda hem de inşaat aşamasında fizik güç olarak pek çok yardım almayı başarmışlar.
Oaxaca’nın San juan Mixtepec isimli yerleşim yerinde son yıllarda artan, erkek nüfusun ailelerine destek ya da daha iyi yaşam şartları için göçü; çoğunun geri dönmemesiyle ve bu yüzden kadınların çocuklarıyla başbaşa kalıp, yaşamlarına zor şartlar altında devam etmek zorunda kalmasıyla sonuçlanmış. Bu projeye dahil olabilen kadınlarsa, kendi yaşamlarını değiştirme gücünü, projenin ve gönüllülerin desteğiyle bulabiliyorlar.
Evlerin basit, dikdörtgen bir planı var ve başlıca iki bölümden oluşuyor: kişisel alan ve genel alan. Her biri kesişen kemerlerle birbirinden ayrılıyor ve bu açık bağlantı sayesinde ev sahibine kullanabileceği daha fazla alan kalıyor. Veranda ise evin mutfağa bağlı bir uzantısı gibi tasarlanmış. Tamamen bambu ve ahşap kullanılarak yapılması öngörülüyor.
Evlerde güneş enerjisinin tüm avantajlarından faydalanılması amaçlanıyor, küçük solar panellerle güneş enerjisinin elektrik için de kullanılması planlar arasında. Bu şekilde bir kullanımla, 4 ampul, bir televizyon ve bir radyo çalıştırılabilmesi mümkün oluyormuş.
Aynı şekilde çatıdan gelen yağmur suları biriktirilip çakıl taşları-bitkiler ve kömürle arındırılıyor. Elde edilen gri su mutfak, banyo ve bahçede kullanılabiliyor. Tuvaletler ise kompost tuvalet olarak tasarlanıyor. Mutfaklar ise geleneksellikten yana. Normal ocaklara göre çok daha az odun yakmaya neden olacak, çamur ve kumla yapılmış, kendi bacası olan geleneksel bir ocak (Estufa lorena) kullanılması öngörülüyor.
Proje evlerinin yapımları sürüyor, umarım sürmeye d edevam edecek. Fakat bunun için -evler her ne kadar ekonomik de olsa- maddi desteğe ihtiyaçları var ve ilerlemelerini biraz da işin bu yanı belirleyecek. Dileğim, bir an önce ilk yirmi konutun bitirilmesinin ardından, belki de bu projenin gelenekselleşip, gün geçtikçe daha fazla kadına yardımcı olması. Aşağıda ev yapılacak kadınlardan birinin, Lucila Ramirez Chaves'in mektubu var. Durumun bu kadar açık ve net ifade edildiği çok az görülebilir belki de:
“32 yaşındayım ve kasabanın merkezinde yaşıyorum. Kocam öldü, ben ise dört çocuğumla yaşıyorum ve tarlalarda çalışıyorum. Bir evim yok, kayınvalidemin evinde kalıyoruz. Zaman zaman beni incitiyor, kızlarımı tembel oldukları için azarlıyor. Projenizi duydum ve sizden yardım istiyorum. Erkek kardeşim bana bir parça arazi verdi, ölçüleri 10x15.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder